Điều tra dịch tễ là gì

  -  
Tác giả: Tổ chức Y tế thế giới (WHO)Chuyên ngành: Y học dự phòngNhà xuất bản:Tổ chức Y tế thế giới (WHO)Năm xuất bản:2006Trạng thái:Chờ xét duyệtQuyền truy tìm cập: Cộng đồng

Dịch tễ học tập là gì?

Thông điệp chủ yếu

Dịch tễ học là công nghệ nền tảng gốc rễ của y tế công cộng.

Bạn đang xem: điều tra dịch tễ là gì

Dịch tễ học đang gồm có góp phần to vào bài toán nâng cấp mức độ khoẻ xã hội.

Dịch tễ học tập là hình thức cần thiết trong quá trình xác minh với bố trí (mapping) những bệnh dịch nổi trội.

Thường xuim bao gồm tình trạng chậm chạp chễ giữa những việc tích lũy những minh chứng dịch tễ học với ứng dụng các dẫn chứng này vào sản xuất chủ yếu sánh y tế.

Bối chình họa định kỳ sử

Nguồn gốc

Dịch tễ học khởi đầu từ phần đông quan lại tiếp giáp từ bỏ thời Hypocrate rộng 2000 năm kia trên đây, cho rằng những yếu tố môi trường vẫn tác động ảnh hưởng lên sự xuất hiện dịch. Tuy nhiên, cũng cần mang lại tận vậy kỷ thiết bị mười chín mới gồm có đo lường và tính toán sự phân bố mắc bệnh trong những team quần thể bạn bên trên qui mô mập. Giai đoạn này không chỉ có khắc ghi sự khởi đầu phê chuẩn của dịch tễ học nhưng còn tồn tại cả hồ hết thắng lợi tuyệt vời duy nhất của siêng ngành này.1 Một ví dụ danh tiếng là những phân phát hiện nay của John Snow (Hộp 1.1) cho thấy nguy cơ của bệnh dịch tả sinh sống đô thị London bao gồm liên quan đến việc uđường nước của các chủ thể cấp không giống nhau; bản đồ dùng (coi Hình 4.1) có tác dụng trông rất nổi bật điểm triệu tập của những trường đúng theo bệnh. Các nghiên cứu và phân tích dịch tễ của Snow là một trong những hàng loạt những điều tra Review mọt liên quan giữa những quy trình đồ gia dụng lý, hoá học, sinc học tập, xã hội học tập với thiết yếu trị.2

Việc đối chiếu phần trăm mắc bệnh dịch trong số team quần thể người vô cùng phổ cập vào thời điểm cuối thể kỷ mười chín với vào đầu thế kỷ nhị mươi. Cách tiếp cận này ban sơ được ứng dụng vào bài toán kiểm soát những căn bệnh truyền nhiễm (coi Chương 7), và cũng rất được chứng tỏ là 1 cách thức kết quả để mô tả mối link giữa những điều kiện tốt tác nhân môi trường thiên nhiên cùng với các dịch ví dụ. Vào nửa sau của nạm kỷ hai mươi, đặc biệt là ngơi nghỉ những nước tất cả các khoản thu nhập cao hoặc vừa đủ, biện pháp tiếp cận này này được áp dụng đối với những bệnh dịch ko lây mạn tính như bệnh tim mạch, ung thỏng.

Các trở nên tân tiến gần đây của dịch tễ học

Dịch tễ học tiến bộ là một trong chuyên ngành kha khá bắt đầu cùng áp dụng những phương pháp định lượng để nghiên cứu bệnh vào quần thể bạn, với mọi thông tin mang lại nỗ lực phòng đề phòng và kiểm soát bệnh tật. ví dụ như Richard Doll cùng Andrew Hill, từ đầu trong thời điểm 1950, vẫn nghiên cứu và phân tích mọt liên quan thân hút thuốc lá cùng ung thư phổi. Nghiên cứu vớt của mình được triển khai trước các phân tích thực nghiệm về độc tính tạo ung thư của vật liệu nhựa thuốc lá cùng các quan lại cạnh bên lâm sàng cho thấy mọt liên quan giữa thuốc lá lá với những nhân tố ẩn chứa không giống với ung thư phổi. Qua câu hỏi sử dụng những nghiên cứu thuần tập dài hạn, bọn họ đang có khả năng thiết lập cấu hình sự phối kết hợp thân thuốc lá lá cùng ung tlỗi phổi (Hình 1.1).

Hộp 1.1. Quan cạnh bên sớm của dịch tễ học

John Snow đã xác xác định trí ngôi nhà đất của từng tín đồ tử vong vì chưng dịch tả sinh hoạt London vào quá trình 1848–49 cùng 1853–54 cùng nhận thấy một sự kết hợp rõ rệt giữa nguồn nước ăn với những trường hợp tử vong này. Ông đang đối chiếu những trường phù hợp tử vong của những quận tất cả những nguồn cấp cho nước không giống nhau (Bảng 1.1) với cho rằng, ngơi nghỉ những quận bởi công ty Southwark cấp cho nước, số trường thích hợp tử vong cùng Xác Suất tử vong đông đảo cao hơn nữa các quận khác. Dựa bên trên nghiên cứu và phân tích tỉ mỉ của mình, Snow sẽ sản xuất được một kim chỉ nan về con đường lây lan của dịch truyền nhiễm với gợi ý rằng căn bệnh tả sẽ lan truyền qua nước bị truyền nhiễm bẩn. Ông khuyến nghị Việc cải thiện quality nước cung cấp vào một khoảng chừng thời gian nhiều năm trước khi tìm thấy vi trùng gây bệnh tả; nghiên cứu và phân tích của ông đang gồm tác động trực tiếp và dài lâu so với chính sách chỗ đông người.

Nghiên cứu vớt của John Snow nhắc nhở chúng ta rằng những phương án y tế nơi công cộng ví dụ như nâng cao triệu chứng cung cấp nước sạch sẽ cùng lau chùi đang có những góp phần to lớn béo vào vấn đề bức tốc mức độ khoẻ xã hội với điều đó còn được bộc lộ trải qua không ít ví dụ rõ ràng từ thời điểm năm 1850, các nghiên cứu và phân tích dịch tễ học được xác minh như thể các phương án phù hợp nên tiến hành. Tuy nhiên, cũng hoàn toàn có thể nhận biết rằng, những vụ dịch tả vẫn còn phổ biến trong những quần thể nghèo, đặc biệt làm việc những nước đã cách tân và phát triển. Năm 2006, Angola báo cáo hiện có 40.000 trường vừa lòng mắc với 1600 ngôi trường phù hợp tử vong vì tả, Sudan báo cáo hiện đang có 13.852 ngôi trường đúng theo mắc dẫn mang lại 516 ngôi trường vừa lòng tử vong chỉ trong vài ba mon đầu xuân năm mới.

Nghiên cứu thuần tập sinh hoạt gần như bác sỹ bạn Anh cho thấy Tỷ Lệ tử vong tụt giảm mạnh làm việc những người không hút thuốc lá trong vô số thập kỷ sau đây. Những bác sỹ phái mạnh có mặt vào quy trình tiến độ 1900–1930 nhưng hút thuốc lá, vừa phải tử vong nhanh chóng rộng 10 năm đối với những người dân ko hút thuốc5 (Hình 1.2). 

Hút ít thuốc là 1 ngôi trường vừa lòng rõ ràng, nhưng mà so với nhiều phần các bệnh, rất có thể có rất nhiều yếu tố góp thêm phần vào nguim nhân gây căn bệnh. Một vài ba nhân tố nhập vai trò thiết yếu dẫn mang đến tình trạng căn bệnh cùng một vài ba nhân tố làm cho tăng nguy cơ phát triển bệnh. Các phương thức dịch tễ học bắt đầu được thực hiện nhằm đối chiếu những côn trùng liên quan này. Ở các nước thu nhập trung bình cùng vừa đủ, làm giảm hệ miễn dịch cấp tiến, lao cùng nóng giá là đầy đủ ngulặng nhân tử vong phổ biến, dịch tễ học các dịch truyền lan truyền đóng một vai trò hết sức đặc trưng. Nhánh dịch tễ học này ngày dần trsống nên quan trọng đặc biệt đặc biệt quan trọng sinh hoạt gần như quốc gia mở ra các căn bệnh truyền lan truyền new nhỏng hội hội chứng thở cấp cho tính SARS, bệnh trườn điên (thương hiệu công nghệ là viêm óc thể bong bóng nghỉ ngơi trườn – Bovine Spongisize Encephalopathy – BSE) tuyệt đại dịch cảm cúm. Dịch tễ học vẫn cải cách và phát triển mạnh mẽ trong khoảng 50 năm vừa qua với thách thức lớn nhất hiện giờ là tò mò cùng hành vi dựa trên các yếu tố ra quyết định mức độ khoẻ cùng rất nhiều căn bệnh mang tính làng hội nhưng mà phần lớn các nguyên tố này nằm ngoài nghành y tế.6–8

cửa hàng cấp nước

Dân số năm 1851

Số tử vong vày tả

Tỷ lệ tử vong vì tả (trên 1000 dân)

Southwark

167.654

884

5,0

Lambeth

19.133

18

0.9

Định nghĩa, phạm vi cùng vận dụng của dịch tễ học

Định nghĩa

Dịch tễ học tập được Last tư tưởng là “vấn đề nghiên cứu sự phân bố với các nguyên tố ra quyết định của các triệu chứng tốt sự kiện tương quan mang lại mức độ khoẻ trong số quần thể xác minh với Việc ứng dụng nghiên cứu này vào chống đề phòng và kiểm soát điều hành những vấn đề mức độ khoẻ” (Xem Hộp 1.2). Nhà dịch tễ học không chỉ có quyên tâm cho tới tử vong, bị bệnh mà còn cả với tâm lý sức khoẻ xuất sắc và đặc biệt quan trọng nhất là những giải pháp tăng tốc sức khoẻ. Từ “bệnh” bao quát tất cả sự biến đổi không hề muốn của chứng trạng sức khoẻ, bao hàm cả chấn thương và sức khoẻ tinh thần.

Hình 1.1. Tỷ lệ tử vong vì ung tlỗi phổi (trên 1000) trên số điếu thuốc4 của các BS nam giới tín đồ Anh, năm 1951– 1961.

 

*

Phạm vi 

Trọng trung ương của nghiên cứu dịch tễ học là quần thể khẳng định về địa lý xuất xắc những góc cạnh khác, ví dụ một đơn vị chức năng nghiên cứu có thể là 1 trong team người bệnh vào cơ sở y tế xuất xắc người công nhân xí nghiệp. Một quần thể thực hiện vào dịch tễ học tập thường xuyên là quần thể được lựa chọn xuất phát điểm từ 1 Khu Vực đặc thù hay là 1 nước vào trong 1 thời khắc cụ thể. Điều này chế tạo đại lý mang đến bài toán khẳng định những nhóm bé dại hơn liên quan mang đến giới, đội tuổi, chủng tộc. Cấu trúc của những quần thể khác biệt ngơi nghỉ những vùng địa lý khác nhau với sinh hoạt các thời gian khác nhau. Các phân tích dịch tễ học cần tính đến sự xê dịch này.

Hình 1.2. Tỷ lệ sống sau tuổi 35 nghỉ ngơi phần nhiều bác sỹ tín đồ Anh liên tiếp hút thuốc lá với không hút thuốc sinc trong khoảng năm 1900–1930 trên từng thời điểm 10 năm một5

 

*

Hộp 1.2. Định nghĩa dịch tễ học9

Từ “Dịch tễ học” bao gồm nguồn gốc từ bỏ giờ Hylạp, trong đó, từ bỏ epi Tức là “trên”, demos Có nghĩa là “quần thể người” và logos Có nghĩa là “nghiên cứu”.

Định nghĩa rộng lớn này của dịch tễ học hoàn toàn có thể được làm rõ hơn như sau :

Thuật ngữ

Giải thích

Nghiên cứu 

Bao có : giám sát và đo lường, quan liêu ngay cạnh, chu chỉnh đưa tngày tiết, nghiên cứu và phân tích so với và thực nghiệm

Phân bố

 

Đề cùa tới câu hỏi so sánh các yếu tố : thời hạn, bé tín đồ, nơi chốn. 

Yếu tố quyết định

 

Bao tất cả các nhân tố tác động lên sức khoẻ như sinc học tập, hoá học, lý học, buôn bản hội, văn hoá, kinh tế tài chính, di truyền cùng hành động.

Sự khiếu nại cùng chứng trạng tương quan mang đến mức độ khoẻ 

 

Bao bao gồm : bệnh, các nguim nhân tử vong, hành động nlỗi hút thuốc, các tâm trạng mức độ khoẻ giỏi, phản nghịch ứng đối với những cơ chế dự phòng với Việc cung ứng và thực hiện hình thức y tế.

Các quần thể định danh

 

Bao tất cả những người dân tất cả những công dụng hoàn toàn có thể biệt lập được, ví dụ như những team nghề nghiệp khác nhau.

Ứng dụng vào bài toán chống cùng kiểm soát

 

mục tiêu của y tế chỗ đông người tăng cường, bảo đảm an toàn cùng phục sinh sức khoẻ.

Dịch tễ học tập với y tế công cộng

Y tế chỗ đông người, nói thông thường, đề cập đến các hành vi mang tính chất bọn nhằm nâng cấp sức khoẻ của quần thể.1 Dịch tễ học, một trong những khí cụ tăng cường sức khoẻ, được áp dụng theo vô số cách khác biệt (Hình 1.3–1.6). Các nghiên cứu và phân tích lúc đầu trong lĩnh vực dịch tễ học hay quyên tâm mang đến nguyên nhân (căn bệnh căn) của những bệnh truyền lan truyền và quá trình này vẫn có ý nghĩa quan trọng đặc biệt nhằm xác minh được các biện pháp chống dự phòng. Theo nghĩa này, dịch tễ học là kỹ thuật y học cơ bản cùng với mục đích cải thiện mức độ khoẻ quần thể, đặc trưng sức khoẻ của không ít quần thể Chịu đựng thua thiệt. 

Nguyên nhân khiến bệnh

Mặc dù một vài căn bệnh bao gồm nguyên nhân đối chọi thuần là những nguyên tố di truyền, nhiều phần những bệnh dịch gồm nguyên nhân là sự shop giữa các nhân tố DT với môi trường thiên nhiên. Tiểu mặt đường là 1 trong ví dụ của một bệnh dịch nhưng mà nguyên nhân bao hàm cả hai nguyên tố là di truyền cùng môi trường xung quanh. Chúng ta có mang tư tưởng môi trường xung quanh một bí quyết rất rộng, bao hàm những yếu tố sinc học tập, hoá học, đồ lý, tinh thần tuyệt các yếu tố văn hoá rất có thể ảnh hưởng tác động lên mức độ khoẻ (xem Cmùi hương 9). Hành vi cá nhân tác động ảnh hưởng lên mọt tương quan hệ này với dịch tễ học tập được áp dụng nhằm phân tích tác động cùng ảnh hưởng tác động của can thiệp dự trữ trải qua bức tốc mức độ khoẻ (Hình 1.3).

Lịch sử tự nhiên của bệnh

Dịch tễ học cũng quyên tâm đến quá trình phát triển cùng kết quả dịch (lịch sử dân tộc trường đoản cú nhiên) ngơi nghỉ những cấp độ cá thể cùng team (Hình 1.4).

Hình 1.3. Căn nguyên

*

 Hình 1.4. Lịch sử trường đoản cú nhiên

*

Tình trạng sức khoẻ của quần thể

Dịch tễ học hay được thực hiện để diễn đạt chứng trạng sức khoẻ của các nhóm quần thể (Hình 1.5). Hiểu biết về trọng trách mắc bệnh trong quần thể vào vai trò thiết yếu đối với những bên lãnh đạo y tế, những người dân ước muốn áp dụng nguồn lực tinh giảm để hoàn toàn có thể đưa về kết quả tối đa bằng cách xác định các lịch trình mức độ khoẻ ưu tiên mang đến dự phòng với chăm lo y tế. Trong một số nghành nghề chuyên biệt, ví dụ dịch tễ học tập môi trường thiên nhiên tốt công việc và nghề nghiệp, dịch tễ học tập triệu tập vào bài toán nghiên cứu số đông quần thể gồm các một số loại ptương đối lây nhiễm tính chất.

Hình 1.5. Mô tả tình trạng mức độ khoẻ quần thể

*

Đánh giá bán can thiệp

Tác trả Archie Cochrane vẫn tngày tiết phục những bên dịch tễ học tập Review công dụng (effectiveness) và hiệu suất (efficiency) của những hình thức y tế (Hình 1.6).10 Việc này tức là xác minh, ví dụ như tính phù hợp của tiến trình nằm viện bởi một chứng trạng làm sao kia, quý hiếm của bài toán khám chữa dịch cao huyết áp, công suất của các phương án vệ sinh nhằm mục đích kiểm soát điều hành bệnh dịch truyền truyền nhiễm cùng ảnh hưởng của việc bớt các chất chì vào xăng (coi Chương 10).

Hình 1.6. Đánh giá can thiệp

*

Việc áp dụng các nguyên tắc và phương pháp dịch tễ học tập vào những vấn đề đang yêu cầu đương đầu vào thực hành thực tế y học dẫn đến việc cải tiến và phát triển của dịch tễ học tập lâm sàng (xem Chương thơm 8). Cũng theo xu hướng này, dịch tễ học sẽ không ngừng mở rộng sang trọng những lĩnh vực khác như dịch tễ học dược học, dịch tễ học phân tử, cùng dịch tễ học di truyền (Hộp 1.3).11

Hộp 1.3. Dịch tễ học phân tử và di truyền

Dịch tễ học phân tử giám sát phơi truyền nhiễm với những hóa học ví dụ và các đáp ứng nhu cầu sinh học tập mau chóng thông qua:

Đánh giá những công năng của đồ công ty đáp ứng nhu cầu cùng với phần nhiều tác nhân bên ngoài 

Sử dụng những chất thông tư sinc hóa của một tình trạng ví dụ nhằm mục đích hiệu chỉnh phân một số loại bệnh.

Dịch tễ học DT phân tích căn nguyên, sự phân bổ cùng kiểm soát và điều hành căn bệnh trong các team có quan hệ họ mặt hàng cùng những nguyên nhân di truyền căn bệnh trong quần thể.

Nghiên cứu dịch tễ học DT trong những điều tra về mái ấm gia đình hay quần thể nhằm thiết lập: Yếu tố di truyền khiến bệnh

Quy mô tác động ảnh hưởng của DT đối với những nguyên tố không giống mang đến nguy cơ xuất hiện thêm bệnh và Các gien bệnh

Y tế chỗ đông người DT bao gồm:

Các chương trình chắt lọc trên cùng đồng

Tổ chức với review những dịch vụ giành riêng cho các người mắc bệnh có rối loại về di truyền và Tác đụng của di truyền lên thực hành thực tế y học.

Thành tựu của dịch tễ học

Đậu mùa

Việc thanh khô toán thù bệnh đậu mùa trên trái đất là 1 trong thắng lợi vĩ đại đóng góp phần nâng cấp sức khoẻ và niềm hạnh phúc của sản phẩm triệu con người, duy nhất là ở rất nhiều quần thể nghèo. Đậu mùa minc họa cả thành công lẫn thất vọng của y tế chỗ đông người tân tiến. Từ trong những năm 1790 bạn ta đã biết rằng nhiễm trùng đậu trườn đang góp thêm phần bảo vệ kháng virút đậu mùa, mặc dù cần mất gần 200 năm thì công dụng của phạt hiện này mới được đồng ý và áp dụng trên toàn thế giới.

Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) thực hiện chiến dịch khỏe khoắn nhằm mục tiêu vứt bỏ đậu mùa trong nhiều năm. Dịch tễ học tập duy trì vai trò trung chổ chính giữa vào chiến dịch này bởi việc 

đưa thông tin về phân bố các trường phù hợp bệnh, mô hình, lý lẽ và mức độ lan truyền căn bệnh, 

lập bản đồ những vụ bệnh dịch lây lan và 

nhận xét các phương án điều hành và kiểm soát (Hộp 1.4). 

Sự thật cho thấy thêm là không tồn tại các trường phù hợp trang bị công ty là động vật hoang dã cùng số lượng hầu như trường đúng theo lây nhiễm bệnh thứ thấp cấp. 

Khi công tác tkhô giòn toán dịch đậu mùa vào 10 năm bởi TCYTTG phát hễ vào khoảng thời gian 1967, thì mỗi năm gồm từ bỏ 10 – 15 triệu ngôi trường hợp mới với 2 triệu ngôi trường hợp tử vong sống 31 nước. Số nước tất cả các ngôi trường phù hợp bệnh dịch vào tiến trình 1967 – 1976 giảm đi nkhô hanh chóng; cho năm 1976 chỉ bao gồm 2 nước báo cáo hiện có dịch đậu mùa với trường thích hợp xuất hiện thêm căn bệnh đậu mùa thoải mái và tự nhiên ở đầu cuối được báo cáo trong những năm 1977 tại một thiếu phụ vì chưng ptương đối lây truyền cùng với vius trong chống thí điểm. Bệnh đậu mùa thông báo được thanh tân oán vào trong ngày 8 tháng 5 năm 1980.

Có nhiều nhân tố góp phần vào thành công xuất sắc của cmùi hương trình: sự khẳng định bao gồm trị toàn diện, mục tiêu ví dụ, thời gian biểu chính xác, lực lượng cán cỗ được giảng dạy xuất sắc và kế hoạch linh động. Thêm vào kia, căn bệnh có rất nhiều Điểm sáng tạo thành tiện lợi mang lại câu hỏi tkhô nóng toán kết thúc điểm nhỏng sự sẵn gồm vaccine phòng căn bệnh đậu mùa. Năm 1979, TCYTTG vẫn duy trì một kho dự trữ vaccine đậu mùa đầy đủ nhằm tiêm chủng đến 200 triệu con người. Kho dự trữ này đang từ từ giảm xuống còn khoảng 2,5 triệu liều. Nhưng mọt quan liêu ngại hiện thời về sự việc áp dụng thiết bị sinc học tập đã khiến TCYTTG tiếp tục duy trì cùng bảo đảm an toàn lượng dữ trữ không hề thiếu vaccine vào trường hợp cần thiết.14

Hộp 1.4. Các Điểm lưu ý dịch tễ của dịch đậu mùa12

Các cách thức dịch tễ học tập được áp dụng nhằm thiết lập các công dụng dưới đây của đậu mùa:

vật dụng nhà nhất là người

không tồn tại đồ dùng trung đưa bao gồm bệnh dịch chình ảnh tiền lâm sàng

tín đồ ngoài bệnh dịch sẽ miễn kháng và ko có công dụng truyền bệnh dịch.

đậu mùa mắc từ tự nhiên ko lây lan nhanh khô nhỏng những dịch truyền truyền nhiễm khác ví như sởi xuất xắc ho gà.

bài toán lây truyền bệnh, nói thông thường trải qua tiếp xúc lâu dài hơn thân bạn với người với • đa phần bệnh nhân nằm liệt giường lúc mắc bệnh, thiết yếu vấn đề đó vẫn có tác dụng giảm bớt truyền nhiễm.

Xem thêm: Nằm Mơ Thấy Hái Trái Cây, Hái Quả ❤️️ Ý Nghĩa Và Tịch Số Đề

 Nhiễm độc Methyl thủy ngân

Tdiệt ngân là độc hại từ thời Trung Cổ, cách đây không lâu rộng tdiệt ngân biến chuyển biểu tượng của không ít mọt hiểm hoạ ô nhiễm và độc hại môi trường. Trong những năm 1950, đúng theo chất thuỷ ngân có nội địa thải của một xí nghiệp sinh hoạt Minamata, Japan đổ vào một trong những vịnh nhỏ dại (Hộp 1.5). Vấn đề này đã dẫn đến việc tích trữ methyl thủy ngân vào cá tạo ra nhiễm độc nặng cho những người.15

Đây là 1 trong vụ dịch lan truyền độc thuỷ ngân từ cá thứ nhất cơ mà tín đồ ta được hiểu với Việc khẳng định đúng chuẩn nguim nhân buộc phải diễn ra trong vài ba năm. Bệnh Minamata đang trở thành một trong những căn bệnh do môi trường xung quanh được minh chứng tốt nhất có thể bởi tứ liệu. Vụ bùng nổ dịch máy hai xảy ra giữa những năm 1960 ở 1 khoanh vùng không giống của Nhật Bản. Từ đó đến thời điểm này những ngôi trường hợp lan truyền độc Methyl thuỷ ngân khối lượng nhẹ hơn vị cá cũng khá được ghi dìm làm việc một trong những nước.15, 16

Hộp 1.5. Bệnh Minamata

Dịch tễ học tập vẫn giữ một vai trò chủ chốt trong Việc xác định nguim nhân và điều hành và kiểm soát của một trong những vụ dịch được báo cáo trước tiên gây ra bởi vì độc hại môi trường thiên nhiên. Những ngôi trường phù hợp thứ nhất được hiểu viêm màng óc bởi vì truyền nhiễm trùng. Tuy nhiên người ta quan liêu ngay cạnh thấy rằng 121 nàn nhân của bệnh này đa số sinh sống sát Vịnh Minamata. Điều tra thực hiện sinh sống những người mắc căn bệnh và những người dân không mắc dịch cho thấy thêm các nạn nhân phần đông là các thành viên của những mái ấm gia đình có nghề đó là đánh cá. Những tín đồ đến thăm các gia đình này với các thành viên của những mái ấm gia đình hạn chế ăn cá thì ko mắc bệnh dịch. Vì vậy fan ta đã đi đến tóm lại rằng gồm dòng gì đấy vào cá khiến ngộ độc cho tất cả những người với bệnh không hẳn do lây nhiễm giỏi DT.

Sốt rẻ tyên ổn cùng căn bệnh thấp tim

Sốt thấp tyên ổn và dịch thấp tlặng bao gồm liên quan cho tới bần cùng cùng đặc biệt là ĐK nhà tại bần cùng với chật chội, cả nhị nguyên tố này sẽ tạo thành ĐK thuận lợi mang lại câu hỏi Viral những lan truyền khuẩn liên cầu đường hô hấp bên trên. Tại những nước phát triển số ngôi trường hợp mắc dịch thấp tim ban đầu sút từ đầu ráng kỷ nhì mươi, rất mất thời gian trước khi có dung dịch điều trị hữu ích như sulonamides với penicillin (Hình 1.7). 

Hình 1.7. Ghi nhân về dịch nóng thấp khớp làm việc Đan Mạch

*

Ngày ni dịch gần như không hề mở ra ngơi nghỉ các nước cải tiến và phát triển, tuy nhiên các ổ dịch với phần trăm hiện tại mắc tương đối cao vẫn còn đó trường tồn nghỉ ngơi các nhóm tín đồ thua kém về tài chính cùng xã hội. Ở những nước đang cách tân và phát triển, bệnh dịch rẻ tyên là 1 giữa những thể thông dụng tuyệt nhất của bệnh về tim.

Dịch tễ học vẫn góp phần vào phát âm biết của họ về nguim nhân của sốt tốt tim cùng căn bệnh phải chăng tim với bài toán cải tiến và phát triển những biện pháp phòng ngừa căn bệnh rẻ tlặng. Các phân tích dịch tễ học cũng đã nêu nhảy sứ mệnh của những nhân tố kinh tế tài chính xóm hội góp thêm phần tạo ra các vụ nở rộ sốt thấp tyên ổn với sự Viral của lan truyền liên cầu khuẩn nghỉ ngơi họng. Rõ ràng nguyên nhân khiến các bệnh này phức hợp rộng nguyên ổn nhân tạo nhiễm độc Methyl thuỷ ngân, căn bệnh chỉ có một nguyên ổn nhân đặc hiệu được nhận dạng.

Bệnh thiếu Iốt 

Thiếu iốt, xảy ra phổ cập ngơi nghỉ một vài vùng miền núi, làm cho suy bớt thể lực cùng tinh thần có liên quan tới Việc cung ứng không khá đầy đủ lượng iốt vào nội máu tố đường cạnh bên.18 Bệnh u cổ cùng chứng dở hơi độn lần đầu tiên được thể hiện chỉ tiết trường đoản cú khoảng 400 thời gian trước, chứ đọng không phải mang đến tận cầm kỷ 20 fan ta new bao gồm rất đầy đủ hiểu biết nhằm cho phép hiện ra các biện pháp dự phòng cùng kiểm soát và điều hành bao gồm công dụng căn bệnh này. Năm 1915, u cổ lưu lại hành là bệnh thuận tiện chống rời độc nhất vô nhị cùng câu hỏi áp dụng muối hạt iốt để khống chế bướu cổ được khuyến cáo những năm kia trên Thụy tá.18 Một thời gian nđính sau đó, những cuộc phân tách trước tiên bên trên quy mô béo về iốt được triển khai ở Akron, Ohio, Mỹ trên 5000 thanh nữ trường đoản cú 11 cho 18 tuổi. Các kết quả dự phòng với chữa bệnh siêu khả quan cùng muối bột iốt được giới thiệu trên bài bản xã hội sống nhiều nước trong năm 1924.

Việc sử dụng muối iốt gồm tác dụng vì chưng muối bột được sử dụng quanh năm ở tầm mức độ tựa như nhau trong phần lớn lứa tuổi quần chúng. #. Thành trái nhờ vào vào Việc phân phối cùng phân păn năn muối bột và đòi hỏi sự tuân hành các nguyên tắc pháp luật, đánh giá chất lượng với dìm thức của xã hội.

 Hộp 1.6. Bệnh thiếu thốn iốt

Dịch tễ học tập vẫn đóng góp phần vào bài toán khẳng định cùng giải quyết và xử lý vấn đề thiếu hụt iốt; các giải pháp dự trữ bao gồm kết quả phù hợp cho việc áp dụng muối iốt trên đồ sộ lớn, cũng tương tự các biện pháp tính toán chương trình iốt được thiết kế rõ. Tuy nhiên, sẽ có sự lờ đờ ko cần thiết vào Việc vận dụng mọi phát âm biết này để triển khai sút đau buồn mang lại hàng triệu người nghỉ ngơi các nước vẫn trở nên tân tiến nhưng sinh hoạt kia nàn thiếu iốt vẫn còn đấy thông dụng. Gần 1/3 tphải chăng cho tuổi đi học trên toàn thế giới đang không thực hiện lượng iốt cần thiết.19 Sự tân tiến đáng chú ý được tiến hành vào những năm ở đầu cuối cùng với Việc khoảng 70% hộ mái ấm gia đình đang bao gồm tiếp cận cùng với muối iốt đối với 20–30% trong những năm 1990.20
Hút ít thuốc lá, amiăng cùng ung thư phổi

Ung tlỗi phổi đã có lần được xem như là một căn bệnh thi thoảng gặp mặt, mà lại tự trong thời điểm 1930 gồm sự gia tăng bất thần số ung thư phổi, quan trọng đặc biệt nghỉ ngơi các nước công nghiệp trở nên tân tiến, trước tiên là làm việc phái mạnh. Giờ trên đây bạn ta đang rõ nguyên nhân chính làm tăng Phần Trăm chết bởi vì ung thỏng phổi là thuốc lá lá. Những nghiên cứu và phân tích dịch tễ học đầu tiên khám phá côn trùng tương quan giữa mắc ung tlỗi phổi được xuất bạn dạng năm 1950. Năm nghiên cứu và phân tích bệnh–chứng công bố rằng hút thuốc lá lá liên quan với ung thư phổi ngơi nghỉ phái mạnh. Độ mạnh của côn trùng liên quan này trong phân tích triển khai ở hầu hết bác sỹ tín đồ Anh (Hình 1.1) là đủ để lấy ra những phương án ứng phó mạnh mẽ với liền, đặc biệt, mọt tương quan này cũng rất được xác định nghỉ ngơi trong các nghiên cứu và phân tích nghỉ ngơi những quần thể khác nhau. Nếu nhỏng phương pháp tính và phiên giải tỷ số chênh (odd ratio) được sử dụng trong phân tích ở đông đảo BS fan Anh, thì các số liệu ở Hình 1.1 có thể tính tân oán nguy cơ tương đối (relative sầu risk) với mức giá trị là 14 khi so những người dân hút thuốc lá cùng với những người dân ko hút ít, đây là một sự phối kết hợp rất bạo dạn nhưng mà khó khăn có thể biện giải là vì không đúng số khối hệ thống đem lại.21

Tuy nhiên, có tương đối nhiều nguyên tố ptương đối nhiễm không giống ví dụ như lớp bụi amiăng và ô nhiễm bầu không khí thành phố cũng góp thêm phần có tác dụng tăng nhiệm vụ ung tlỗi. Hơn chũm nữa, thuốc lá lá với ptương đối lây nhiễm với amiăng liên tưởng cùng nhau, gây nên Tỷ Lệ ung thư phổi cao hơn nữa nghỉ ngơi đều người công nhân vừa hút thuốc lá vừa ptương đối nhiễm với bụi amiăng (Bảng 1.2)

Bảng 1.2. Tỷ lệ tử vong vị ung tlỗi phổi chuẩn hoá theo tuổi (trên 100.000 dân) liên quan cho tới hút thuốc lá lá cùng phơi lây nhiễm nghề nghiệp cùng với lớp bụi amiăng.22

Pkhá lây truyền với amiăng

Tiền sử hút thuốc lá

Tỷ lệ tử vong vì ung tlỗi phổi/100.000 dân

Không

Không

11

Không

58

Không

123

602

Các phân tích dịch tễ học rất có thể góp lượng hoá các nhân tố môi trường thiên nhiên đóng góp phần vào quá trình tạo căn bệnh. Khái niệm về nguim nhân được thảo luận sinh hoạt Chương thơm 5.

Vỡ xương chậu

Nghiên cứu dịch tễ học chấn thương đòi hỏi sự hợp tác ký kết thân các đơn vị khoa học trong nghành dịch tễ học, mức độ khoẻ làng mạc hội với mức độ khoẻ môi trường thiên nhiên. Các gặp chấn thương bởi vì xẻ, đặc trưng gẫy cổ xương đùi (vỡ xương chậu) làm việc người cao tuổi, đang duyên dáng được sự quan tâm Khủng trong số những năm cách đây không lâu bởi vì các hậu quả của nó tương quan nhiều đến những nhu yếu quan tâm mức độ khoẻ cho người già. Nguy cơ đổ vỡ xương chậu tăng theo cấp lũy thừa của tuổi bởi nó là hậu quả của Việc gia tăng thất bay chất xương ở đầu xương đùi, tình trạng tương quan nghiêm ngặt cùng với tuổi và Việc gia tăng tần xuất xẻ cũng liên quan với tuổi. Cùng cùng với Việc tăng thêm số bạn già trong quần thể, số trường hòa hợp vỡ vạc xương chậu vẫn tăng thêm khớp ứng giả dụ nlỗi chúng ta ko thực hiện các biện pháp dự phòng.

Vì vỡ lẽ xương chậu đòi hỏi thời hạn nằm viện thọ, những ngân sách tài chính liên quan cho vỡ xương chậu là đáng kể.23, 24 Trong nghiên cứu và phân tích về ngân sách vì gặp chấn thương ngơi nghỉ Hà Lan, vỡ vạc xương chậu, xếp hàng thứ 14 theo phần trăm bắt đầu mắc vào 25 các loại gặp chấn thương, dẫu vậy là nhiều loại chấn thương bao gồm chi phí cao nhất và sở hữu tới 20% của tổng các chi phí tương quan mang đến chấn thương.

Phần phệ những trường hòa hợp tan vỡ xương chậu là do bửa với đa số những trường phù hợp tử vong sau khi bửa là hậu quả của những trở nên bệnh vỡ lẽ xương, quan trọng đặc biệt sống tín đồ cao tuổi.25 Cách xử lý buổi tối ưu để phòng đổ vỡ xương chậu bây chừ vẫn không rõ ràng. Dịch tễ học có mục đích hết sức đặc trưng khi xem xét những yếu tố rất có thể thay đổi cùng những nguyên tố chẳng thể đổi khác nhằm mục tiêu có tác dụng giảm nhiệm vụ của vỡ xương chậu.

HIV/AIDS

Hội triệu chứng suy bớt miễn kháng phạm phải (The acquired immunodeficiency syndrom – AIDS) được xác minh thứ nhất nhỏng là một thực thể căn bệnh lẻ tẻ vào khoảng thời gian 1981 tại Hoa Kỳ.26 Tính đến năm 1990, dự tính có tầm khoảng 10 triệu con người bị lây nhiễm virút HIV. Từ đó cho nay đã bao gồm 25 triệu người tử vong bởi vì AIDS với thêm 40 triệu con người bị lây lan virút HIV. Số liệu cho biết HIV/AIDS đổi thay một trong những bệnh dịch truyền lây lan tất cả mức độ phá huỷ gớm ghê nhất được ghi nhận trong lịch sử (Hình 1.8).28

Hình 1.8. Dịch AIDS bên trên trái đất 1990–200328

 

*

Trong tổng số 3,1 triệu con người tử vong bởi AIDS trong năm 2005, ngay sát 95% xảy ra sống các nước thu nhập trung bình và thu nhập trung bình, với 70% xẩy ra nghỉ ngơi những nước châu Phi Khu Vực cận Sahara với 20% ngơi nghỉ những nước châu Á. Một thành phần đa phần vào tổng cộng từ 4,3 tới 6,6 triệu người mới lây lan HIV trong thời gian 2005 sinh sống sinh hoạt hồ hết khu vực này. Tuy nhiên, sinh hoạt những Quanh Vùng giỏi các nước này, mức độ lây lan bệnh dịch với mặt đường lây khôn cùng khác nhau (Hộp 1.7).

Hộp 1.7. Dịch tễ học với dự phòng HIV

Các nghiên cứu dịch tễ học và buôn bản hội học tập đóng góp một phương châm đặc biệt vào Việc xác minh dịch và phương thức truyền nhiễm, xác minh các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn với các yếu tố mang ý nghĩa thôn hội, cùng Reviews các chương trình can thiệp phòng phòng, điều trị cùng kiểm soát. Sàng lọc huyết của các người mang lại tiết, bức tốc dục tình bình an, chữa bệnh các căn bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục khác, tách áp dụng tầm thường bơm kyên ổn tiêm với chống lan truyền tự người mẹ sang con bằng dung dịch chống virút ít hiện là những phương pháp chủ yếu để kiểm soát và điều hành truyền nhiễm làm giảm hệ miễn dịch cấp tiến.

Với việc tìm và đào bới ra các bài thuốc chống virút ít mới và chữa bệnh phối kết hợp, cuộc sống của rất nhiều người lây truyền HIV sinh hoạt các nước cải cách và phát triển được kéo dài. Tuy nhiên ngân sách không hề thấp của những bài thuốc này, rõ ràng hạn chế bài toán sử dụng, với chúng không được phần nhiều những người dân nhiễm bệnh dịch thực hiện. Một nỗ lực quốc tế phệ nhằm mục đích tăng tốc cơ hội sử dụng thuốc điều trị human immunodeficiency virus – chiến dịch với thương hiệu “chiến dịch 3x5” (3 triệu con người được chữa bệnh cho tới thời điểm cuối năm 2005).25 dành được số lượng là một trong triệu người được điều trị và ngăn uống dự phòng được khoảng tầm trường đoản cú 250.000 đến 350.000 ngôi trường vừa lòng tử vong. Mục đích mang tính thế giới tiếp sau là nhằm mục tiêu đạt được tiếp cận toàn cầu với điều trị HIV trước 2010. Dịch tễ học sẽ tất cả góp phần to bự vào phát âm biết đại dịch AIDS; mặc dù sự gọi biết 1-1 thuần không bảo vệ cho các hành vi dự phòng phù hợp được tiến hành.

AIDS bao gồm thời hạn ủ căn bệnh dài; nếu không được khám chữa, thì khoảng tầm một ít số bạn lan truyền virút khiến suy sút miễn dịch ở tín đồ (HIV) vẫn tiến triển thành căn bệnh AIDS trong tầm 9 năm truyền nhiễm (xem Chương thơm 7). Virút được tìm thấy làm việc một vài chất dịch khung hình, nhất là vào tiết, tinch dịch và dịch âm đạo. Việc lây lan chủ yếu trải qua tình dục dục tình hoặc dùng chung klặng tiêm bị lan truyền virút. Virút ít cũng rất có thể được truyền qua Khi truyền huyết hoặc các sản phẩm ngày tiết bị lây truyền virút ít, với tự bà bầu bị lây nhiễm thanh lịch bé trong khi có thai tốt khi mang lại bé bú sữa.

SARS

Mặc dù tử vong giỏi gánh nặng mắc bệnh là nhỏ, vụ dịch hội chứng mặt đường hô hấp cấp (severe axinh đẹp respiratory syndrome – SARS) đã thông báo nhân loại về một mọt nguy khốn tầm thường là bệnh dịch truyền lan truyền. Vụ dịch cũng đã làm rất nổi bật tình trạng yếu ớt kỉm của những hình thức y tế công cộng không những làm việc các nước châu Á Ngoài ra cả nghỉ ngơi các nước gồm các khoản thu nhập cao nlỗi Canadomain authority. Hội hội chứng SARS đầu tiên xuất hiện trong thời điểm tháng 11 năm 2002 nghỉ ngơi miền nam Trung Quốc với 2 trường vừa lòng viêm phổi không điển hình cùng không rõ nguyên ổn nhân. Việc nhiễm căn bệnh – được tạo nên điều kiện dễ dãi vày những người bệnh chuyên chở bằng đường mặt hàng không – đang xảy ra nhanh lẹ trong các mon tiếp sau khiến cho 8.000 fan bị mắc bệnh và khoảng chừng 900 ngôi trường phù hợp tử vong làm việc 12 tổ quốc.31 Tỷ lệ tử vong vì SARS lây truyền ở xã hội phải chăng rộng vì SARS lây lan làm việc bệnh viện, chỗ nhưng các cán bộ y tế bao gồm xúc tiếp gần cùng liên tiếp với những người lây lan dịch.30

Nhiều bài học đặc biệt được rút ra từ bỏ các hoạt động đối phó cùng với dịch SARS. lấy ví dụ như, SARS đã cho biết rằng những vụ dịch tương tự rất có thể dẫn mang đến kết quả kinh tế cùng thôn hội quá xa tác động ảnh hưởng lên mức độ khoẻ.32 Tác đụng này đã đã cho thấy trung bình đặc biệt quan trọng của một dịch cực kỳ nghiêm trọng bắt đầu trong một trái đất tất cả sự liên can chặt chẽ cùng biến đổi nhanh hao.

Tài liệu tsi mê khảo

Beaglehole R, Bonita R. Public health at the crossroads: achievements và prospects. Cambridge, Cambridge University Press, 2004.

Johansen PV, Brody H, Rachman S, Rip M. Cholera, Cholorform, and the Science of Medicine: a life of John Snow. Oxford, Oxford University Press, 2003

Snow J. On the mode of communication of cholera. London, Churchill,1855. (Reprinted in: Snow on cholera: a reprint of two papers. Thủ đô New York, Hafner Publishing Company, 1965).

Doll R, Hill A. Mortality in relation lớn smoking: ten years’ observations on British doctors. BMJ 1964;1:1399–410.

Doll R, Peto R, Boređắm đuối J, Sutherlvà I. Mortality in relation to smoking: 50 years’ observations on British doctors. BMJ 2004;328:1519–28. Medline doi:10.1136/bmj.38142.554479.AE

Lee JW. Public health is a social issue. Lancet 2005;365:1005–6. Medlinedoi:10.1016/S0140–6736(05)66541–5

Irwin A, Valentine N, Brown C, Loewenson, R, Solar O, et al. The Commission on Social Determinants of Health: Tackling the social roots of health inequities. PLoS Med 2006;3:e106. doi:10.1371/journal.pmed.0030106

Marmot M. Social determinants of health inequalities. Lancet 2005;365:1099–104. Medline

Last JM. A dictionary of epidemiology, 4th ed. Oxford, Oxford University Press, 2001.

Cochrane AL. Effectiveness & Efficiency. Random Reflections on Health Ser– vices. London: Nuffield provincial Provinces Trust, 1972. (Reprinted in 1989 in association with the BMJ; reprinted in 1999 for Nuffield Trust by the Royal Society of Medicine Press, London. ISBN 1–85315–394–X).

Zimmern RL. Genetics in disease prevention. In: Puncheon D ed, Oxford Hand– book of Public Health Practice. Oxford, Oxford University Press, 2001:544–549.

Moore ZS, Seward JF, Lane M. Smallpox. Lancet 2006;367:425–35. Medline doi:10.1016/S0140–6736(06)68143–9

Pennington Hình Smallpox and bioterrorism. Bull World Health Organisation 2003;81:762–7. Medline

Global smallpox vaccine reserve: report by the secretariat. Geneva, World Health Organization, 2004. http://www.who.int/gb/ebwha/pdf_files/EB 115/B115_36_en.pdf

McCurry J. nhật bản remembers Minamata. Lancet 2006;367:99–100. Medline doi:10.1016/S0140–6736(06)67944–0 

Methylmercury (Environmental health criteria, No 101). Geneva, World Health Organization, 1990.

Taranta A, Markowitz M. Rheumatic fever: a guide to lớn its recognition, preven– tion and cure, 2nd ed. Lancaster, Kluwer Academic Publishers, 1989.

Hetzel BS. From Papua khổng lồ New Guinea khổng lồ the United Nations: the prevention of mental defect due lớn iodine deficiency disease. Aust J Public Health 1995;19:231–4. Medline

De Benoist B, Andersson M, Egli I et al., eds. Iodine status: worldwide WHO data base on iodine deficiency. Geneva, World Health Organization, 2004.

Hetzel BS. Towards the global elimination of brain damage due lớn iodine deficiency – the role of the International Council for Control of Iodine Deficiency Disorders. Int J Epidemiol 2005;34:762–4. Medline doi:10.1093/ije/dyi073

Thun MJ. When truth is unwelcome: the first reports on smoking & lung cancer. Bull World Health Organ 2005;83:144–53. Medline  

Hammond EC, Selikoff IJ, Seidman Hình Asbestos exposure, cigarette smoking and death rates. Ann N Y Acad Sci 1979;330:473–90.

Meerding WJ, Mulder S, van Beechồng EF. Incidence and costs of injuries in the Netherlands. Eur J Public Health 2006;16:272–78.

Johnell O. The socio–economic burden of fractures: today và in the 21st cen– tury. . Am J Med 1997;103:S20–26. Medline doi:10.1016/S0002– 9343(97)90023–1

Cumming RG, Nevitt MC, Cummings SR. Epidemiology of hip fractures. Epi–demiol Rev 1997;19:244–57. 

Gottlieb MS, Schroff R, Schanker HM, Weisman JD, Fan PT, Wolf RA, et al. Pneumocystis carinii pneumonia & mucosal candidiasis in previously healthy homosexual men: evidence of a new acquired cellular immunodeficiency. N Engl J Med 1981;305:1425–31. Medline

2004 Report on the global AIDS epidemic: 4th global report. Geneva, Joint United Nations Programme on HIV/AIDS, 2004

AIDS Epidemic Update: December, 2005. Geneva, UNAIDS/WHO, 2005.

Jong–wook L. Global health improvement and WHO: shaping the future. Lancet 2003;362:2083–8. Medline doi:10.1016/S0140–6736(03)15107–0

SARS. How a global epidemic was stopped. Manila, WHO Regional Office for the Western Pacific, 2006.

Xem thêm: Cách Tạo Nút Shortcut Shutdown, Hibernate, Restart Ngoài Desktop

Wang MD, Jolly AM. Changing virulence of the SARS virút: the epidemiological evidence. Bull World Health Organ 2004;82:547–8. Medline

Assessing the impact & costs of SARS in developing Asia. Asian development outlook update 2003. Asian Development Bank, 2003. http://www.adb.org/ Documents/Books/ADO/2003/update/sars.pdf.